Η παρούσα ανάρτηση απευθύνεται μόνο σε επαγγελματίες υγείας.
Το παρακάτω απόσπασμα είναι από τις Κατευθυντήριες Οδηγίες για τον Σακχαρώδη Διαβήτη της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας (ΕΔΕ) έκδοση 2024 ➥ , σελίδες 253 – 256.
Κατέβασμα αρχείου (download) ➥
Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης (ΣΔΚ)
Ως ΣΔΚ ορίζεται ή διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων που διαπιστώνεται για πρώτη φορά στο 2ο ή στο 3ο τρίμηνο της κύησης, υπό την προϋπόθεση ότι κατά την έναρξη της κύησης δεν διαγιγνώσκεται η ύπαρξη επίσημου προϋπάρχοντα ΣΔτ2 (γλυκόζη νηστείας >126 mg/dL) ή ΣΔτ1.
Η συχνότητα του ΣΔΚ κυμαίνεται από 5-18% ανάλογα με τον πληθυσμό αναφοράς.
Κίνδυνοι που συνδυάζονται με τον ΣΔΚ:
- Μακροσωμία (βάρος κυήματος ή νεογνού μεγαλύτερο από εκείνο που αντιστοιχεί στην ηλικία κύησης ή >4.000 γραμ) και πολυϋδράμνιο.
- Περιγεννητικοί κίνδυνοι (θάνατος, δυστοκία των ώμων, κατάγματα, μαιευτικές παραλύσεις κ.ά.).
- Απώτεροι κίνδυνοι για το παιδί (παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο και ΣΔτ2).
- Προεκλαμψία.
- Ανάγκη καισαρικής τομής.
- Απώτερος κίνδυνος ΣΔτ2 για τη μητέρα.
Διάγνωση του ΣΔΚ
Κατά την αρχική επίσκεψη κάθε εγκύου μέτρηση γλυκόζης νηστείας.
- Αν διαπιστωθεί επίσημος ΣΔ, δηλαδή γλυκόζη >126 mg/dL, αντιμετώπιση ως επί προϋπάρχοντος ΣΔ μετά από επιβεβαίωση του παθολογικού αποτελέσματος.
- Αν η γλυκόζη είναι ≥92 mg/dL, αλλά <126 mg/dL, γίνεται αντιμετώπιση ως επί ΣΔΚ.
- Αν γλυκόζη είναι <92 mg/dL, προγραμματίζεται διενέργεια δοκιμασίας φόρτισης με γλυκόζη μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδος της κύησης σε όλες τις εγκύους.
Δοκιμασία φόρτισης με γλυκόζη στις εγκύους και διαγνωστικά κριτήρια.
Λήψη 75 g γλυκόζης από του στόματος. Μέτρηση γλυκόζης πλάσματος προ και 60 και 120 λεπτά μετά τη λήψη της γλυκόζης.
Όταν έστω και μία τιμή είναι ίση ή μεγαλύτερη από τα κατωτέρω αναφερόμενα όρια διαγιγνώσκεται ΣΔΚ:
- Γλυκόζη νηστείας 92 mg/dL
- Γλυκόζη 60΄ 180 mg/dL
- Γλυκόζη 120΄ 153 mg/dL
Η δοκιμασία πρέπει να γίνεται το πρωί, μετά από τουλάχιστον 8ωρη νηστεία. Η εξεταζόμενη πρέπει τουλάχιστον κατά τις 3 προηγούμενες ημέρες να μην υποβάλλεται σε διαιτητικό περιορισμό όσον αφορά τους υδατάνθρακες (λήψη >150 g/ημέρα) και να μην περιορίζει τη φυσική της δραστηριότητα.
Σε πολλές οδηγίες άλλων οργανισμών (της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας συμπεριλαμβανομένης) αναφέρονται ως ισότιμη μέθοδος διάγνωσης (η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά) η διάγνωση 2 βημάτων: Στο πρώτο βήμα χορηγείται γλυκόζη 50 γρ και μετριέται η γλυκόζη πλάσματος στη 1 ώρα. Αν η τιμή είναι >130 mg/dL (χρησιμοποιούνται και οι τιμές 135 ή 140 σε διάφορα κέντρα) γίνεται σε επόμενη μέρα φόρτιση με 100 γρ γλυκόζης και η λήψη 4 δειγμάτων: Στη νηστεία και ανά ώρα για 3 ώρες. Η διάγνωση γίνεται αν δύο τιμές είναι μεγαλύτερες από τα πιο κάτω όρια:
Γλυκόζη νηστείας 95 mg/dL
Γλυκόζη 60΄ 180 mg/dL
Γλυκόζη 120΄ 155 mg/dL
Γλυκόζη 180΄ 140 mg/dL
Θεραπευτική αντιμετώπιση του ΣΔΚ – Στόχοι γλυκαιμικού ελέγχου
- Γλυκόζη νηστείας και προγευματική 70-95 mg/dL.
- Γλυκόζη 1 ώρα μετά το γεύμα 90-130 mg/dL.
- Γλυκόζη 2 ώρες μετά το γεύμα 80-120 mg/dL.
Υγιεινοδιαιτητική αγωγή
- Σύνθεση διαιτολογίου: υδατάνθρακες 35-45% (αποφυγή ευαπορρόφητων), πρωτεΐνες 20-25%, λίπος 30-40% της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης.
- Απαιτούνται κατ’ ελάχιστον 175 γρ υδατανθράκων ημερησίως, 70 γρ. πρωτεΐνης και 30 γρ. φυτικών ινών.
- Κατανομή του διαιτολογίου σε μικρά και συχνά γεύματα προς αποφυγή κέτωσης.
- Σε παχύσαρκες γυναίκες μέτριος περιορισμός θερμίδων (25 Kcal/kg βάρους), αλλά όχι κάτω των 1.800 θερμίδων ημερησίως με στόχο η ανά εβδομάδα αύξηση του ΣΒ να ευρίσκεται εντός των ορίων του Πίνακα 29.1.
- Όπου δεν υπάρχει μαιευτική αντένδειξη, σωματική άσκηση (π.χ. περπάτημα 10΄ μετά τα τρία κύρια γεύματα) συμβάλλει στη βελτίωση της γλυκαιμίας.
| ΔΜΣ πριν από την κύηση | Συνολική αύξηση ΣΒ στην κύηση (Kg) | Εβδομαδιαία αύξηση ΣΒ 2ου και 3ου Τριμήνου (Kg/εβδομάδα) | |
|---|---|---|---|
| Μειωμένου ΣΒ | < 18,5 | 12,5 - 18,0 | 0,5 (0,5-0,6) |
| Φυσιολογικού ΣΒ | 18,5 - 24,9 | 11,5 - 16,0 | 0,5 (0,4-0,5) |
| Υπέρβαρες | 25,0 - 29,9 | 7,0 - 11,5 | 0,3 (0,25-0,3) |
| Παχύσαρκες | > 30 | 5,0 - 9,0 | 0,25 (0,2-0,3) |
Παρακολούθηση γυναικών με ΣΔΚ
- Συνιστάται η παρακολούθηση της εγκύου ανά 2 εβδομάδες. Η συχνότητα της παρακολούθησης μπορεί να τροποποιείται ανάλογα με τις ανάγκες της ρύθμισης.
- Συνιστάται αυτοέλεγχος της γλυκόζης που πρέπει να γίνεται από 4 φορές (γλυκόζη νηστείας και τρεις μεταγευματικές) έως 6 φορές ημερησίως (πριν και μία ώρα μετά τα γεύματα).
- Συνιστάται η χρήση συστημάτων συνεχούς καταγραφής του ΣΑ, τα οποία και δύνανται να συνταγογραφηθούν (αποζημιώνονται).
Θεραπεία με ινσουλίνη
Όταν δεν επιτυγχάνονται οι γλυκαιμικοί στόχοι ή εμφανίζονται σημεία μακροσωμίας στο υπερηχογράφημα του εμβρύου, τότε στο θεραπευτικό σχήμα προστίθεται και η ινσουλίνη. Δεν υπάρχουν δεδομένα για την προτίμηση συγκεκριμένου σχήματος ινσουλινοθεραπείας, αλλά τούτο καθορίζεται από τα επίπεδα γλυκόζης στον αυτοέλεγχο.
Χρησιμοποιούνται σκευάσματα ινσουλίνης που έχουν έγκριση για χρήση κατά την κύηση, όπως αυτά αναφέρθηκαν στην αντιμετώπιση του ΣΔ όταν επισυμβεί κύηση επί προϋπάρχοντος ΣΔ.
Έλεγχος μετά τον τοκετό
Μετά τον τοκετό συνιστάται διερεύνηση της μεταβολικής διαταραχής γυναικών με ΣΔΚ κατά τα χρονικά διαστήματα και με τις δοκιμασίες που φαίνονται στον Πίνακα 29.2.
| Χρόνος μετά τον τοκετό | Δοκιμασία |
|---|---|
| 1 - 3 ημέρες | Γλυκόζη νηστείας |
| 2 - 3 μήνες | OGTT |
| 1 έτος | OGTT |
| Κάθε έτος | Γλυκόζη νηστείας |
| Κάθε 3 έτη | OGTT |
| Πριν από επόμενη κύηση | OGTT |
OGTT = Χρησιμοποιούνται η μέθοδος και τα κριτήρια που εφαρμόζονται για τη διάγνωση του ΣΔ στον γενικό πληθυσμό
Δείτε επίσης:
- Diabetes and Pregnancy – CDC USA ➥
- ADA (USA) – Diabetes and Pregnancy ➥
- NIDDK (USA) – Pregnancy if you have Diabetes ➥
- Diabetes Canada – Gestational Diabetes ➥